Paleo en zuivel is een grijs gebied. En dan vooral gefermenteerde zuivel, en volle / rauwe zuivel. Zoals je verder kunt lezen zijn deze vormen van zuivel best goed voor je. Maar met mate.
Alle magere varianten zijn sowieso NIET paleo. Daar zijn alle voedingsstoffen uitgehaald.
Als je kijkt naar de paleo literatuur (the Paleo Diet ~ Cordain, Primal Blueprint ~ Sisson, Paleo Solution ~ Wolf en de Paleo Revolutie ~ Van Duuren) word al snel duidelijk dat suiker, graan en bonen, bewerkte voeding, en industriële plantaardige olie een slechte invloed hebben op het menselijke lichaam, maar zuivel is een beetje anders.
Bovenstaand lijstje met slechte voeding waren er 10.000 jaar geleden nog niet. Je had ze nooit tegen gekomen in de natuur. En in rauwe vorm zijn ze niet te eten. Ooit een holbewoner een kaasstengel zien eten?
Zuivel daarentegen, hoewel ook een relatief nieuwe voeding, is wel te drinken in rauwe vorm. Het zit vol met goede verzadigde vetzuren, eiwit, en koolhydraten – alles in gemiddelde hoeveelheden.
Is zuivel een goede voedingsstof?
We zijn de enige soort zoogdieren die melk blijven drinken nadat we melk van onze moeder hebben gehad.
Je zou alleen op melk kunnen overleven (ik zou het je nooit aanraden ;-), maar het zou kunnen). Melk is voeding voor baby’s. Het is bedoeld om groei te stimuleren. Ons lichaam herkent melk zeker als voeding, maar is het ook een goede voedingsstof?
Voor iemand die probeert te groeien / aan te komen en geen last heeft van de nadelen van melk zoals acne, insuline van het melksuiker lactose of auto-immuun van caseïne kan het een goede voedingsbron zijn.
Daarnaast kan zuivel een goede bron van goede bacteriën zijn voor je darmen in de 
vorm van yoghurt, kefir en zelfs sommige soorten kaas. Door het fermentatieproces zijn de meeste suikers (lactose) al verdwenen.
En dat is een goed ding, want de lactose is waar ons lichaam vaak niet tegen kan.
Ergens is dit ook logisch, aangezien ons lichaam niet gemaakt is om zuivel te verdragen. Onze alvleesklier maakt slechts tot ons tweede jaar lactase aan, dit is het enzym om lactose te verteren. Na ons tweede levensjaar behoren we geen melk meer te drinken. We zijn de enige soort zoogdieren die melk blijven drinken nadat we melk van onze moeder hebben gehad.
En dat is één van de redenen die “die-hard paleo aanhangers” (Dr. Loren Cordain fans) zullen geven als je hen vraagt naar zuivel en Paleo. Dit in combinatie met lactose- en caseïne intolerantie.
De waarheid achter zuivel
Het merendeel van de inwoners van onze planeet is lactose intolerant (1), en eigenlijk zou dat alleen al een aanwijzing moeten zijn dat zuivel wellicht niet het meest ideale en gezonde voedsel is wat veel mensen wel denken. Na je tweede jaar gaat de mogelijkheid om succesvol lactose te verwerken sterk achteruit. Maar er zijn toch ook veel mensen waarbij het geen probleem is. Echter, als je je slecht voelt bij het drinken van zuivel, doe het dan niet!
Je wilt het waarschijnlijk ook niet eens, want als je écht intolerant bent dan heb je opspelende darmen, last van diarree, kramp en een opgeblazen gevoel. Dat kun je moeilijk naast je neerleggen.
Als je geen last van klachten hebt en je je geen zorgen maakt om insuline of gewichtstoename dan toch nog even de waarschuwing dat melk uit de supermarkt gewoon niet de beste keuze is. De koeien die de melk produceren hebben niet altijd een goed leven, en kunnen ongezonde producten produceren. Ik zeg niet dat het altijd zo is, maar er zijn talloze voorbeelden te noemen van koeien die groeihormoon en antibiotica krijgen. En deze troep zit in jouw melk.
Bij ons bij de boer heb je melk (en vlees) van eigen koeien. Die melk zou ik liever kopen.
Last van caseïne intolerantie?
Als je dan geen last hebt van de lactose, kun je altijd nog last krijgen van de caseïne uit melk. Caseïne is het basiseiwit in zuivel. Het heeft dezelfde structuur als gluten. Een superslecht eiwit welke je kunt terugvinden in graan en welke je darmwand kan aantasten en kan zorgen voor auto-immuunziekte.
Nasty spul die gluten, en een belangrijke reden waarom granen zo slecht voor je zijn. Fanatieke paleo-aanhangers zeggen dat caseïne ongeveer dezelfde werking heeft en ook slecht is voor de darmen. Nu is het zo dat gluten- en caseïne intolerantie veel van elkaar weg hebben en vaak hand in hand gaan bij een lekkende darm. Maar wat ik denk is dat caseïne slechts de situatie van de lekkende darm verergerd, maar niet persé veroorzaakt. Caseïne blijft hoe dan ook een bestanddeel in de moedermelk die onze kleine baby’s allemaal drinken. Zoveel kan daar toch niet mis mee zijn.
Zuivel triggert de insulinespiegel
Melk heeft veel effect op je insulinespiegel, meer dan vele andere koolhydraten. We weten allemaal dat chronisch verhoogde insulinelevels slecht zijn voor ons lichaam, maar dit is juist nu ook de reden dat veel mensen melk drinken na een training.
Melk zorgt ervoor dat insuline snel word aangemaakt om eiwit en spierglycogeen aan te vullen na een zware training. Sommige sporters zweren erbij. Ik drink mijn shake liever gewoon met water, of neem een post workout maaltijd.
Wat mij brengt op het punt van eiwitshakes / whey eiwit. Wat natuurlijk ook onder het kopje zuivel thuis hoort. Naast caseïne is whey het andere eiwit uit melk. Mits het whey van goede kwaliteit is zie ik geen probleem in het drinken hiervan. Uit whey idolaat is (bijna) alle lactose gehaald dus daar ligt geen probleem maar houdt altijd rekening met het feit dat het drinken van calorieën altijd meer insuline aanmaakt in vergelijking tot het eten ervan.
Neem whey als je geen tijd hebt, of als atleet wanneer je meer eiwit nodig hebt dan een “normaal persoon”.
Zoals je ziet blijft zuivel een moeilijk punt, er is geen definitieve maatstaaf voor. Als je volledig paleo wil gaan, dan zou je het helemaal moeten schrappen. Maar voor een hoop mensen is dit niet nodig.
De beste zuivelkeuze
Rauwe, gefermenteerde, volle zuivel (vol vet) is het beste.
Neem altijd alles vol vet. Dus volle melk, volle yoghurt, griekse yoghurt, roomboter, kaas etc.
Dit is altijd het beste. Laat de gepasteuriseerde zooi staan, en probeer altijd biologisch te kopen.
Geitenzuivel is ook een optie. Meer vet, minder caseïne, minder lactose en minder verteringsproblemen maken van geitenzuivel een perfecte optie. Zowel qua structuur als qua voedingswaarden komt geitenmelk heel dicht in de buurt van moedermelk, wat het een meer aannemelijke keuze maakt dan melk van de koe.
Is zuivel nu paleo of niet? Er is geen definitief antwoord. Je zult het zelf moeten ondervinden. Schrap het voor tenminste 30 dagen, en kijk wat er gebeurd als je het weer terug in je dieet stopt.
Gebruik jij zuivel in je paleo levenswijze? Zo ja, wat voor soort (boter, melk, yoghurt, kaas, etc.) en wat zijn je bevindingen? Hoeveel?
76 reacties Plaats reactie
Hallo Mitch,
Ben nu iets langer dan een maand bezig met Paleo niet heel streng hoor, maar ik eet geen brood, pasta en rijst meer. Wel eet ik gekookte eitjes, vlees,groente,fruit en ja ook boerenkaas en twee keer per dag een latte met een beetje suiker 😉 (half schepje) vind stevia helaas niet lekker .
Dus toch wel zuivel. Maar ben toch ruim 4 kg al kwijt. Ik vind het moeilijk om helemaal geen kaas meer te eten. Zit in boerenkaas ook goede vetten? Omdat het van rauwe melk gemaakt is? En dat beetje suiker kan dat kwaad? En mijn laatste vraag ; welke vetten zijn slecht voor je?
Groetjes Maritza! En bedankt voor je inzet ,ga zo door!
Zorg ervoor dat je bij je suikerinname onder de 5 gram per portie blijft. Verder is zuivel een moeilijk punt (zoals ik in dit artikel ook al aangeef). Sommige mensen kunnen er tegen, andere mensen niet. Ik denk dat in dit artikel alles al gezegd is. Wanneer je zuivel neemt, neem dan alles zo min mogelijk bewerkt.
Vijf gram per dag zul je bedoelen! )
pas maar op met dat stevia, dat spul dat je in die groene potten koopt is vooral dextrose, een suiker!
Ik voeg zelf helemaal geen suiker ergens aan mn eten toe maar heb wel eens van anderen gehoord- die ook erg met gezonde voeding bezig zijn- van Oerzoet (biologische winkel) en maca poeder (uit de Andes) Ik heb het in De Tuinen zien staan en mensen gebruiken dat ook om kofiie, thee e.d. mee te zoeten. Idee?
Hi Mitch,
Complimenten voor je duidelijke site en alle info!
Ik eet sinds 4 dagen paleo en mijn lichaam is zich nog aan het omschakelen merk ik: ik ben moe en beetje futloos. Is dat normaal? Ik heb een vraag over zuivel: is lactosevrije melk (die je in de supermarkt kunt kopen) een goede optie? Ik verdraag gewone gepasteuriseerde koemelk wel goed hoor (gebruik ong 300 ml per dag) maar wil graag zo optimaal paleo doen om te zien hoe ik me erdoor ga voelen. Ik heb verder geen voedselintoleranties.
Alvast bedankt en keep up the good work!
Monique
Hoi,
In een bakje magere kwark zit al fauw 45 gram aan eiwitten. Sporters en bodybuilders eten vaak magere kwark. Je zegt dat in alle magere producten de voedingsstoffen weggehaald zijn. Is dat ook bij magere kwark? Ik ben een bodybuilder, en om aan mn eiwtten te komen (300 gr per dag) eet ik de kwark.
Gr,
Ajay
Ik las laatst juist dat magere kwark het onbewerkte product is, en dat aan volle kwark juist het vet is toegevoegd, mich, kun je ons hier meer over vertellen?
hoi ik heb ook een vraag met betrekking tot magere kwark, ik doe veel krachttraining en eet op advies sportschool nu ook elke dag magere kwark, voorheen at ik nooit zuivel , maar voor de spieropbouw zou het goed zijn.
ook eet ik kh arm en geen geraffineerd voedsel, sinds 2 weken volg ik het GOK dieet waarin je 1x per dag toch je kh uurtje hebt, daarvoor leefde ik eigenlijk volgens inductiefase Atkins…
ik heb mijn twijfels over het kh uurtje want ik ben dus in vetpercentage omhoog gegaan en in spiermassa achteruit de afgelopen 2 weken..
toen ik Atkins volgde had ik een hogere verbranding , lager vetpercentage, meer spiermassa en iets meer gewicht.
dus wat is voor mij nu het beste om weer te gaan doen?
vis, eieren, vlees, groenten,noten en zaden eten zoals Atkins en jij ook aangeeft…en dus op Paleo over te stappen
of kh uurtje aanhouden 1x per dag en de rest kh arm, zonder zuivel?
ik hoor het graag, ik wil graag naar een vetpercentage van 20% en zit nu nog op 32% jammergenoeg. Ik ben geen bodybuilder maar wil wel graag mijn lichaam strak en krachtig krijgen.
gr sonja Moal
Ik adviseer je om deze documentaire eens te bekijken : http://www.youtube.com/watch?v=8m6VErjH5VY
(Hij is te downloaden via nieuwsgroepen)
Je bent zelf al achter enkele zaken gekomen, maar er is meer aan de hand. Deze documentaire laat je in ieder geval nadenken over zaken die ons hele leven voorgelogen zijn.
Conclusie voor degene die dit niet gaan kijken: Zuivel is niet goed voor je.
“Ooit een holbewoner een kaasstengel zien eten?”
Ooit een holbewoner zien eten?
“Het merendeel van de inwoners van onze planeet is lactose intolerant (1), en eigenlijk zou dat alleen al een aanwijzing moeten zijn dat zuivel wellicht niet het meest ideale en gezonde voedsel is wat veel mensen wel denken.”
1) Mensen die denken dat “zuivel het meest ideale en gezonde voedsel is” bestaan niet. Dit is een stroman.
2) De interpretatie dat dit een aanwijzing is van het tegendeel slaat nergens op. Men kan hooguit concluderen dat zuivel voor een bepaalde groep mensen cruciaal is geweest om te overleven. D.w.z. dat in die gebieden, de lactose intolerante mensen zich mede door ondervoeding minder goed hebben kunnen voortplanten.
“Echter, als je je slecht voelt bij het drinken van zuivel, doe het dan niet! Je wilt het waarschijnlijk ook niet eens, want als je écht intolerant bent dan heb je opspelende darmen, last van diarree, kramp en een opgeblazen gevoel. Dat kun je moeilijk naast je neerleggen.”
Waarom wordt deze open deur met zoveel kabaal ingetrapt?
Beste Mitch,
Ik lees niets over Biogarde yoghurt.
Is dit toegestaan? Verder eet ik alleen geitenkaas en verder geen zuivel.
Biogarde halverwege de ochtend helpt me het tot een uurtje of 1 vol te houden.
Hartelijke groet,
Iris
hallo,
Ik ben gestopt met melk, en yoghurt enzo.. maar roomboter at ik not wel altijd.
ik merk heel veel voordelen sinds ik gestopt ben met melk kaas en yoghurt. mooiere huid en zo. maar nog wel steeds pukkeltjes op wangen, nu ben ik aan het uitproberen of dat toch nog door roomboter kan komen, en het lijkt erop dat het al na een week zichtbaar is..
hoe kan dit? waar zou ik dan niet tegen kunnen>
Groetjes..
Hey Coralien, ik heb dus ook last van pukkeltjes ( vocht blaasjes) en vlekjes op mijn wangen. Ik heb de afgelopen maand zuivel, suiker, brood, pasta en soja vermeden en alleen groente, fruit, witte rijst, vis, kokosvet, roomboter, kokosmelk en af en toe een aardappel gegeten en mijn huid is echt opgeknapt. Ik had geen last van vochtblaasjes meer. Nu ben ik aan het uitproberen wat bij mij de vochtblaasjes veroorzaakt. Ik heb afgelopen week wel weer voedsel met gluten en suiker gegeten en kreeg daar weer vochtblaasjes van. Ik had nog geen zuivel genomen. Dus wellicht dat de oorzaak in suiker en / of gluten zit
Hoi, vraagje,
Ik heb vandaag ouderwets fondue gedaan…geen brood, wel groenten en mager vlees, relatief paleo dus… Nu maak ik altijd knoflooksaus met kwark, en da past nie…in een paleo lifestyle. Ik zag biogarde staan bij de AH. Ik denk dat de lactose laag is en daarom best paleo verantwoord. Vraag: zit ik goed of goed fout?
Grt mark
Ik ben nu anderhalf jaar met vorm van paleo bezig en ik gebruik zuivel van geit en schaap. Dit gaat super!! Even wennen in het begin, maar nu heerlijk!
Naar mijn mening is een bakje magere kwark toch echt wel voedzaam. Natuurlijk neem je veel calcium op en dergelijke maar er zitten goede eiwitten in. Ik ben nu spieren aan het kweken en aan het afvallen. Dat kan , heel goed zelfs als je maar constant je aminozuren hebt.
Weet je wat dat kost, als je op jezelf woont en maar 800 euro verdient. Of 200 gram rosbief.. of 1 bakje kwark.
Ik eet nu een bakje magere kwark en ik merk meteen dat het opgenomen word. Dit is natuurlijk niet goed om dagelijks te doen.
Niet alles kan perfect. En je kan alles uittesten.
Zuivel ontrekt juist calcium. Wij kunnen die vorm van zuivel niet opnemen. Je zult calcium uit groente ea producten moeten halen. Artrose (botontkalking) ontstaat juist door oa zuivel.
Artrose is geen botontkalking! Ik weet niet waar je vandaan haalt dat calcium uit zuivel niet wordt opgenomen. Ook dat is niet juist 😉 Meer weten? Lees dan even dit artikel http://ajcn.nutrition.org/content/70/3/543s.full.pdf+html
Hoi hoe zit het dan met kwark zie ik er niet tussen staan.
En zoete aardappels is dat niet hetzelfde als gewoone aardappels.
En quena daar ben ik dollop maar is toch ook een graan zou eigenlijk er niet bij mogen.
Ik doe paleodieet sinds september 2013 had moeilijk met feestdagen.
2 januari had ik draad weer opgepakt ben in tussen 12 kilo kwijt.
Ik was 2 jaar geleden 137 kl nu 102kl ik ben 1,93 dus idiale patroon is 84kl
En dat gaat me lukken
Dit is mijn nieuwe leven
Je zegt dat gepasteuriseerde zooi niet goed is, dus gepasteursieerde geitenkaas ook niet? Ik hoorde ook juist dat rauwe kaas b.v. rauwe geitenkaas ook weer nadelen kan hebben vooral voor mensen met een verminderde weerstand. Ik heb onlangs rauwe melk geprobeerd maar ik reageer helemaal niet goed daarop; ik weet dat ze in de natuurwinkel potjes hebben met rauwmelkse geitenkaas maar om die reden durf ik dat dus ook niet te gaan eten.
Ik ben al bijna een jaar bezig met Paleo, ondertussen heb ik al mijn recepten op mijn site staan en veel mensen weten te overtuigen. Zo is een collega van mij al bijna 8 kilo afgevallen in nog geen 2 maanden tijd. En ja ook ik heb af en toe behoefte aan yoghurt bij mijn Paleo müsli. Ik heb in de supermarkt yoghurt van het merk cuyo gevonden. Dit is alleen op basis van kokosmelk. Helaas wel erg aan de prijzige kant. Soms smokkel ik dan wel eens met Griekse volle yoghurt, maar het gekke eraan is, dat het helemaal niet vult. En qua smaak? Eigenlijk smaakt het nergens na. Net zoals vele producten die niet Paleo zijn. Ik ben nog steeds erg tevreden over mijn nieuwe leefwijze. Ben helemaal fit en gezond.
geheel zonder zuivel , snelle suikers , nu man ook overtuigd , hij moest wel met zn torenhoge bloeddruk suikers en cholesterol , eerst dit omlaag dan komt dat gewicht vanzelf ,
Bevalt me prima , eet ook veel lekkerder – smaakt ook veel beter puurder
En bijkomend voordeel er is 23 kilo af 🙂
Ik eet soms een bolletje schapenyoghurt , lekker vet, en wissel het af met kokosyoghurt voor mijn ontbijt.. ook wissel ik roomboter en kokosvet regelmatig met elkaar af.. maar dit zijn wel de enige melkproducten in mijn paleodieet… Melkveehouders hebben een groot probleem met de gistingsdiarree van hun koeien ivm de steeds vetter gemaakte voeding om zoveel mogelijk melk te moeten produceren… Deze koeien zijn eigenlijk standaard al ziek… Willen wij toch geen melk van drinken.
Ik ben aan m’n zesde week bezig en ruim 10kg kwijt en n hoop vet! 3 x per week heerlijk Griekse of Turkse yoghurt met zadenmix, havervlokken, chiazaadjes, gebroken lijnzaad en wat cacao nibs. Lekker voedzaam en volgens mij een goede start van de dag. O ja ik begin met een halve uitgeperste citroen en wacht n half uur en neem dan m’n yoghurt!
Ook t zelf gemaakte paleobrood is heerlijk!
Wij gaan hier nog ff door hoor!!!
En wat de karnemelk betreft? Is dat wel goed?
Ik maak heerlijke Kefir. Echt een aanrader. Je moet even wennen aan het proces, maar als je het in de vingers hebt is het helemaal niet moeilijk. Ik gebruik hiervoor biologische geitenmelk.
Voor de mensen die écht geen zuivel willen eten, maar yoghurt wel lekker handig vinden, raad ik aan om zelf kokosyoghurt te maken van twee pakjes santen, een of twee capsules probiotica en water. Het recept kun je zo op google vinden. Supergoedkoop en je kunt er een hele week mee vooruit.